Recent onderzoek wijst uit: Positieve berichtgeving motiveert en inspireert

Klimaatverandering wordt niet alleen gezien als een zeer belangrijk en urgent probleem, het wordt gezien als de grootste uitdaging van onze tijd. Als gevolg hiervan zegt een meerderheid van de mensen, dat ze zich zorgen maakt over klimaatverandering. Een groeiend deel spreekt zelfs van “eco-angst”. Dit blijkt uit een recent Europees onderzoek van Vattenfall. Het volledige onderzoek kunt u downloaden via de link onderaan dit artikel.

In populaire media zijn de meeste berichtgevingen negatief

Een groot deel van de populaire media bericht met grote regelmaat over het onderwerp klimaatverandering. De focus ligt hierbij voornamelijk op de ernst van de probleem en de berichtgeving is doorgaans zeer negatief van toon. Het nieuws en de informatie over klimaatverandering belicht de uiterst nadelige gevolgen voor de nabije -en verre toekomst in brede zin. Daarnaast wordt op bijzonder emotionele en confronterende wijze de reeds zichtbare catastrofale gevolgen van klimaatverandering uiteengezet. We zien aan de andere kant gelukkig ook een aanzienlijke hoeveelheid positief nieuws over (bedrijfs)initiatieven om klimaatverandering te vertragen of politieke ontwikkelingen die de kaders van het speelveld bepalen en kansen bieden voor nieuwe initiatieven. Bij het analyseren van het sentiment verdeeld over verschillende soorten media geeft het onderzoek weer dat het negatieve sentiment het meest prominent is in nationale en internationale media. Dit in tegenstelling tot de positieve berichtgeving, die vooral voortkomt uit bedrijven, initiatieven, onderzoeken en lokale media. Voor het algehele sentiment is deze onbalans van zeer groot belang, gezien het bredere lezerspubliek van nationale en internationale media, en hun rol bij het bepalen van de totale media aandacht.

Negatieve percepties nemen toe

Het onderzoek laat zien dat mensen met name negatieve of pessimistische berichtgeving over klimaatverandering onthouden. Diverse factoren spelen mogelijk een rol in het verschil tussen het daadwerkelijke actuele nieuwslandschap en de algemene perceptie hiervan. Zoals bijvoorbeeld het feit dat positief nieuws veelal wordt gepubliceerd in media, die minder toegankelijk is voor het grote publiek (bijv. nieuws over bedrijven, initiatieven en publicaties van onderzoeken). Ook de natuurlijke neiging van de mens om vast te houden aan negatieve informatiebronnen en om negatieve informatie langer te onthouden speelt een rol.

Sociale media vullen de cyclus van negatieve verhalen aan

Sociale media versterkt dit beeld en versterkt daarmee ook de cyclus van negatieve berichtgeving in de media als geheel. Social media is namelijk geënt op het delen en bespreken van berichtgeving, die ons het emotioneel het meeste raakt of aanspreekt.

Berichtgeving en gesprek beïnvloeden onze bereidheid om te handelen

Van bedrijven en overheden wordt terecht verwacht dat ze het voortouw nemen in de strijd tegen klimaatverandering, aangezien ze het meest in staat zijn om impact te leveren. Maar individuen spelen uiteraard ook een belangrijke rol. Dit ligt niet alleen in de cumulatieve impact van hun handelen op het klimaat, maar ook in hoe individuen met hun keuzes bedrijven dwingen om het beter te doen. Veel mensen brengen al wijzigingen aan in hun dagelijks leven en in de aankoopbeslissingen die ze nemen laten ze zich (deels) leiden door hun footprint. Er is echter een groot deel van de bevolking, dat zegt nog niets te doen, maar dat wel graag zou willen.

Belangrijkste leerpunten

Wat betekenen de conclusies van dit onderzoek voor de verschillende groepen, die betrokken zijn in de strijd tegen klimaatverandering?

Ondernemingen

Bedrijven die het besluit hebben genomen om in actie te komen tegen klimaatverandering en daadwerkelijk actie hebben ondernomen door hun bedrijfsprocessen te verduurzamen, zouden meer tijd en middelen moeten besteden aan de communiceren van deze positieve veranderingen via de populaire (social) media kanalen. Dit helpt mensen om te zien wat er is en wordt gedaan en inspireert en motiveert om zelf actie te ondernemen.

Politici

Landen die zich hebben kunnen ontwikkelen en succesvol klimaatvriendelijk beleid voeren, zouden niet terughoudend moeten zijn om maatregelen en hun behaalde successen breeduit te delen op het internationaal podium en in de media, aangezien dit kan helpen aantonen dat vastberadenheid om te handelen, impact kan hebben op het vertragen van de klimaatverandering.

Media

Klimaatverandering is het probleem van onze tijd en als zodanig het is van cruciaal belang dat de verschillende media er zo volledig mogelijk over rapporteren en een zo goed mogelijk beeld geven van de mogelijke gevolgen. Het onderzoek wijst echter uit dat de wijze van rapporteren van grote invloed is op de algehele beeldvorming. Ten eerste bestaat het risico dat sommige (nieuws)berichten de klimaatverandering neerzetten als een onoverwinnelijk en niet op te lossen probleem. Ten tweede en hieraan gekoppeld, berichtgeving over de vooruitgang en behaalde successen die worden geboekt, zijn inderdaad van cruciaal belang om mensen te motiveren en inspireren om zelf in actie te komen. Mensen komen nu eenmaal eerder in actie als ze een voorbeeld hebben om te volgen.

Individuen

Kijkend naar de rol die de individu heeft in de strijd tegen klimaatverandering, is het van belang dat bedrijven en overheden voldoende mogelijkheden bieden voor mensen, om klimaatvriendelijke keuzes te maken. Daarbij zouden mensen zich daar vervolgens meer over uit kunnen spreken via de populaire media. Dit prikkelt bedrijven om hier weer op te reageren en zich nog verder aan te passen.

Download hier het volledige rapport