Weetjes over windmolens

De moderne windturbines hebben een lange voorgeschiedenis. Wat voor windmolens waren er in het verleden? Werkt een windturbine bij elke windsnelheid? Hoe gevaarlijk zijn windmolens voor vogels en ufo's? Hier leest u allerlei weetjes over windmolens.

Windmolens door de eeuwen heen

Windmolens bestaan al heel lang. De vroegere windmolens zagen er wel anders uit dan de huidige. Enkele kenmerkende modellen uit de geschiedenis zijn:

De panemoon (China, 1000 voor Christus): een horizontaal draaiend wiel met op de rand verticale zeilen van riet. Het aardige is dat hij altijd werkte, onafhankelijk van de windrichting.

De standerdmolen: dit Europese model van hout lijkt een beetje op de 'typisch Hollandse' windmolens, met wieken aan een horizontale as. De molen werd rond een verticale paal, de 'standerd', in de richting van de wind gedraaid.

De wipmolen: een variant op de standerdmolen, speciaal ontworpen om met een schoepenrad water uit een polder weg te 'wippen'. De standerd is vervangen door een koker waar een verticale as doorheen loopt. Die verticale as bracht de draaibeweging van de wieken over naar het schoepenrad.

De torenmolen: deze is gemaakt van steen en werd vooral gebruikt om graan te malen.

De windturbine: de eerste werd in 1887 gebouwd. De Schotse uitvinder, James Blyth, gebruikte de stroom om een schuur te verlichten. Een jaar later deed de Amerikaan Charles Brush hetzelfde, maar dan beter. Zijn windturbine leverde genoeg stroom om zijn villa te verlichten met 350 lampen. In de jaren 30 hadden heel veel afgelegen Amerikaanse boerderijen zo'n windmolen. Naarmate meer mensen werden aangesloten op het elektriciteitsnet raakten deze windmolens in onbruik.

Moderne windmolens

Over windturbines bestaan veel misverstanden. Daarom zetten wij graag enkele feiten op een rij.

De productie van windenergie, bijvoorbeeld in windmolenparken, kost ongeveer 3-4 cent per kWh meer dan de productie van grijze energie. De overheid compenseert het verschil met subsidieregeling Stimulering Duurzame Energieproductie (SDE+). U betaalt hieraan mee via de opslag duurzame energie op uw energierekening.

Windturbines leveren steeds meer stroom. De capaciteit van de huidige modellen is gemiddeld zo'n 3 megawatt. Met capaciteit bedoelen we de productie als het hard genoeg waait. Dat is ongeveer een kwart van de tijd het geval. Dit betekent dat een moderne windturbine genoeg stroom levert voor 2000 huishoudens.

Een windturbine wekt in 3-6 maanden de hoeveelheid stroom op die nodig was om die windturbine te maken. Daarna gaat de windturbine nog ongeveer 20 jaar mee (bij nieuwere modellen blijkt dat deze levensduur steeds langer is en lijkt 30 jaar ondertussen een realistische levensduur, red.).

Windturbines produceren al stroom vanaf windkracht 2. De windsnelheid is dan 2-3 meter per seconde. Bij windkracht 9 of 10 (windsnelheid 20-25) worden de meeste windturbines automatisch stilgezet. Alleen de modernste windturbines blijven ook bij hogere windsnelheden draaien. Wilt u weten wat de windsnelheden per provincie zijn? Het KNMI publiceert vaker een afbeelding met de windsnelheden per provincie. 

Windturbines bereiken hun maximale vermogen bij windkracht 6 (windsnelheid 12 meter per seconde). Als het harder waait dan windkracht 6 zit er wel meer energie in de lucht, maar die levert niet meer stroom op.

Windmolens vormen een gevaar voor vogels, maar andere door de mens veroorzaakte gevaren zijn veel groter. In Canada sterven jaarlijks 25 miljoen vogels doordat ze tegen een huis vliegen, en 'slechts' 20.000 doordat ze geraakt worden door een windmolen.

Windmolens en het luchtverkeer

Niet alleen vogels ondervinden hinder van windmolens. In Engeland werd in 2009 een windmolen ernstig beschadigd doordat er een ufo tegenaan vloog. Tenminste, dat zeggen ooggetuigen. De turbinefabrikant schreef na onderzoek de beschadiging toe aan metaalmoeheid.

Bron: Essent.nl (16-11-2019)